Στα ορεινά χωριά των Σφακίων διατηρούνται πολλά στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής: μονώροφα ή διώροφα σπίτια με μικρές πόρτες και παράθυρα, και κλειστές αυλές με πηγάδια ή φούρνους. Ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον έχουν και τα λεγόμενα μιτάτα, πέτρινα χτίσματα με θολωτή οροφή τα οποία χρησίμευαν για τη διαμονή των βοσκών αλλά και την τυροκομία και την παραγωγή άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων.
Στο χωριό Ασκύφου, ένα παραδοσιακό και γραφικό μέρος, θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε το ιδιωτικό πολεμικό μουσείο του Γεωργίου Α. Χατζηδάκη και να θαυμάσετε τη συλλογή του, που αποτελείται από ευρήματα του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, που συνέλεξε ο ίδιος τα τελευταία 50 χρόνια. Το χωριό βρίσκεται πάνω στο οροπέδιο Ασκύφου που περιτριγυρισμένο από τις ψηλές κορφές των Λευκών Ορέων προσφέρεται για πανέμορφους περιπάτους στη φύση.
Στο εγκαταλειμμένο χωριό Αράδαινα σώζεται η εκκλησία του Αρχάγγελου Μιχαήλ του 14ο αιώνα με έναν ιδιαίτερο τρούλο και πολύ όμορφες τοιχογραφίες. Στη γύρω περιοχή εκτείνεται το πυκνό πρωτογενές πευκόδασος του Αϊ Γιάννη, ένα από τα πιο εντυπωσιακά του νησιού.
Νοτιοανατολικά της Αράδαινας βρίσκεται η Ανώπολη, ένας ορεινός κτηνοτροφικός οικισμός με πολλά όμορφα πέτρινα σπίτια. Η περιοχή γύρω από το χωριό έχει ιδιαίτερη φυσική ομορφιά και θα μείνετε άναυδοι από την πανοραμική θέα των νότιων ακτών της Κρήτης.
Η Ανώπολη είναι η πατρίδα του επαναστάτη και Ήρωα των Σφακιών αλλά και της Κρήτης Γιάννη Δασκαλογιάννη, ο οποίος έκανε την πρώτη συγκροτημένη επανάσταση κατά των Τούρκων, τα Ορλωφικά, το 1770, που αποτέλεσε ένα από τα συγκλονιστικότερα γεγονότα της νεώτερης ιστορίας της Κρήτης, καθώς μετά την καταστολή της ο πρωταγωνιστής της γδάρθηκε ζωντανός από τους Τούρκους στο Ηράκλειο, ενώ τα Σφακιά ως αντίποινα καταστράφηκαν σχεδόν ολοσχερώς. Πρόσφατα η Επανάσταση του Δασκαλογιάννη αναγνωρίσθηκε από το επίσημο Ελληνικό Κράτος με Προεδρικό διάταγμα, ως Εθνική Εορτή για όλη την Κρήτη και θα τιμάται κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την 17η Ιουνίου.
Μέγας ευεργέτης των Σφακίων θεωρείται και είναι ο Γεώργιος Ξενουδάκης. Ο Γεώργιος Ξενουδάκης συνελήφθη µαζί µε άλλους συντοπίτες του, σε µια από τις Κρητικές Επαναστάσεις κατά του κατακτητή και οδηγήθηκε σε ηλικία 8 ετών στην Αίγυπτο, όπου πουλήθηκε στο σκλαβοπάζαρο, στερήθηκε την πατρίδα του, την ελευθερία του, τη Χριστιανική παιδεία του κι όµως κατάφερε να επιβιώσει, να µορφωθεί, σκλάβος ων, και να επιστρέψει στην Ελλάδα. Να παρακολουθήσει νοµικές σπουδές στην Αθήνα, να διαπρέψει και να µεγαλουργήσει ως γνήσιος Έλληνας και φλογερός πατριώτης.
Το 1881 ήταν ο πρώτος εκπρόσωπος των Κρητικών στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Το 1880 ο Γ.Ξενουδάκης έκτισε με δαπάνες του 13 σχολεία στα Σφακιά και προσέλαβε δηµοδιδάσκαλους, για να διδάξουν σ΄αυτά. Μετά το θάνατο του κληροδότησε όλη του την Περουσία στα Σφακιά, γι αυτό το σκοπό. Από το κληροδότημα το οποίο διατηρείται ως σήμερα και αξιοποιείται για τον ίδιο σκοπό χτίστηκαν επίσης το γυμνάσιο και το οικοτροφείο Σφακίων.